Van EPC naar BENG

Vrijwel iedere architect en stedenbouwkundige, iedere aannemer en installateur, projectontwikkelaar en gemeente heeft wel eens te maken gehad met of gehoord van EPC (Energy Performance Coefficient).  Nu komt BENG in de plaats van EPC. BENG is een aanscherping ten opzichte van het EPC en komt samen met de aanvullende TOjuli eis. 

Wat is EPC?

Laten we in het kort beginnen met; wat is EPC? De Energy Performance Coefficient (EPC) is de eenheid waarmee de energie-efficiëntie van gebouwen wordt gemeten. De NEN 7120 norm wordt gebruikt als bepalingsmethode voor de EPC-berekening. Deze berekening meet de efficiëntie aan de hand van de aangebrachte installaties en het gebruiksgedrag van gebouwen. Ieder type gebouw heeft in de afgelopen jaren een maximale EPC-waarde gehad waaraan voldaan moest worden. Voor kantoren was deze EPC-waarde bijvoorbeeld 0,8 en voor nieuwbouwwoningen 0,4.

Van EPC naar BENG, waarom?

De overgang van EPC naar BENG is belangrijk om de klimaatdoelen die in het verleden in Parijs zijn opgesteld te behalen. Uit deze doelen is het Energieakkoord en een Europese richtlijn Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) (“energieprestatie van gebouwen”) voortgekomen. Deze Europese richtlijn brengt de BENG-eisen met zich mee voor nieuwbouw. BENG staat voor Bijna Energie Neutrale Gebouwen.  De aanvullende TOjuli eis is daarbij opgesteld om de oververhitting van woningen tegen te gaan.

De EPC is na jarenlang gebruikt te zijn verouderd geraakt. Hierdoor is het eigenlijk geen juiste indicatie meer, omdat bepaalde onderdelen worden ondergewaardeerd en andere juist worden overgewaardeerd. De overheid heeft daarom de opdracht uitgezet om een nieuwe bepalingsmethode te ontwerpen. Hier is de nieuwe NTA 8800 rekenmethodiek uit voortgekomen die hoort bij de BENG-indicatoren en bij de TOjuli eis.

De belangrijkste verschillen tussen EPC en BENG

De huidige EPC

In de huidige EPC wordt het primaire energiegebruik van een gebouw berekend aan de hand van diverse correctiefactoren. Gebouweigenschappen, installaties en gebruikersgedrag zijn voorbeelden van deze correctiefactoren. Deze EPC-waardes zijn getallen zonder aanduidingen in kWh of joule. 

De BENG-eisen

Vanaf 1 januari 2021 gelden de BENG-eisen voor de nieuwbouw. Deze BENG-eisen zijn vergelijkbaar met de huidige EPC-waarde van 0,2. Bij BENG gelden in tegenstelling tot bij EPC drie eisen in plaats van één eis. Deze drie eisen worden niet enkel uitgedrukt in een getal, maar ook in aanvullende dimensies. De dimensies die worden gebruikt zijn kWh/m²/ per jaar en in percentages. 

Behalve de meeteenheden en dimensies zijn er nog een aantal andere belangrijke verschillen tussen EPC en BENG:

• Bij BENG is het gebouwontwerp belangrijk geworden. Bij EPC was dit nog minder relevant. Dit zorgt ervoor dat zonwering een belangrijk onderdeel wordt bij nieuwbouw. 
• Het energiegebruik wordt expliciet benoemd bij BENG.
• De eisen aan hernieuwbare bronnen worden bij BENG expliciet vermeldt. 

Met de overgang van EPC naar BENG gaan we van één naar drie indicatoren om de energiezuinigheid van gebouwen te meten. Dit maakt het mogelijk om nieuwbouw verder te verduurzamen en om zo samen energieneutrale gebouwen te creëren.

De TOjuli eis

Vanaf 1 januari 2021 gelden niet alleen de BENG-eisen, maar ook de TOjuli eis. Deze eis wordt uitgedrukt in een getal. Dit getal geeft het risico aan op temperatuuroverschrijding en wordt bepaald aan de hand van de koelbehoefte in de maand juli. Vandaar ook de naam TOjuli (TemperatuurOverschrijding juli).

Wat is BENG?

Zoals al eerder genoemd is BENG een verscherping van de huidige EPC. Vanaf 1 januari 2021 moeten alle certificaten voor nieuwe gebouwen aan de eisen van BENG voldoen. De BENG bestaat uit drie verschillende indicatoren:

BENG 1: maximale energiebehoefte in kWh/m² per jaar.

BENG 2: maximale primair fossiel energiegebruik kWh/m² per jaar (vergelijkbaar met huidige EPC, hier leest u alles over de relatie tussen EPC en BENG). 

BENG 3: minimale aandeel hernieuwbare energie in %.

In dit artikel leest u meer over wat BENG in de basis omvat.

De gevolgen voor bouwend Nederland

Vrijwel heel bouwend Nederland heeft te maken met de veranderende eisen. Of u nu een aannemer of een ontwerper bent. Bij EPC moesten de nieuwbouwwoningen voldoen aan een EPC van 0,4. Wanneer een nieuwbouwwoning hier niet aan voldeed, kon dit in veel gevallen relatief eenvoudig verholpen worden met bijvoorbeeld een aantal extra PV-panelen (‘zonnepanelen’). Met BENG en TOjuli wordt dit echt lastiger. Het complete plaatje moet kloppen, van isolatie tot zonwering, van geometrie tot voldoende thermische massa. 

Omdat EPC uit één waarde bestond, was het mogelijk om een matige score op een bepaald onderdeel te compenseren met een hoge score op een ander onderdeel. Het feit dat BENG bestaat uit drie indicatoren en dat er een aanvullende TOjuli eis is, maakt dit niet of nauwelijks meer mogelijk. 

Het belangrijkste verschil tussen EPC en BENG is dat BENG een aparte eis stelt aan de energiebehoefte van een gebouw zelf. Hierdoor krijgt energiebesparing voorrang op energieopwekking. Binnen EPC was dit uitwisselbaar. Juist om deze reden kunnen aanvullende factoren, zoals zonwering, het verschil maken binnen de nieuwbouwplannen. Zonwering zal dan ook in steeds meer gevallen onderdeel zijn van de plannen.

De aanvullende TOjuli eis vraagt ook om de aandacht van bouwend Nederland. Deze aanvullende eis vraagt om bepaalde maatregelen. Dit kunnen actieve maatregelen zijn (zoals ventileren en actief koelen) of passieve maatregelen (zoals het tegengaan van de binnentreding van warmte en passieve koeling). Met name de inzet van actieve maatregelen om aan de TOjuli eis te voldoen kunnen problemen opleveren bij het behalen van de BENG-eisen. Passieve maatregelen, zoals zonwering, hebben daarom de voorkeur bij de temperatuurbeheersing.

De veranderende rekenmethodiek

Met de ingang van BENG en TOjuli wordt de totale energie-efficiëntie van een gebouw voortaan met de rekenmethodiek NTA 8800 bepaald. Deze rekenmethodiek geldt voor alle soorten gebouwen, van woningen tot commerciële panden.

Het uitgangspunt van deze methodiek is: het toetsen van gebouwen aan de wettelijke BENG-eisen en TOjuli eis. Deze NTA 8800 methodiek maakt het mogelijk om energietoevoer van beglazing en zonwering tot in detail te berekenen.

Het effect van zonwering

Buitenzonwering is essentieel bij de energie-efficiëntie en het comfort van woningen en gebouwen.

• In dit artikel leest u meer over de rol van zonwering in relatie tot de BENG-eisen.
• In dit artikel leest u meer over de inzet van zonwering voor de TOjuli eis.

In het kort; zonwering zorgt dat een woning of gebouw in de zomer minder warm wordt. Hierdoor is minder koelcapaciteit nodig. In de winter heeft zonwering een isolerende werking, waardoor het binnenshuis minder afkoelt. Dit zorgt voor minder verwarmingscapaciteit. 

Welk effect zonwering heeft op de gestelde eisen is afhankelijk van een aantal factoren:

• Het type zonwering (uitvalschermen en knikarmschermen krijgen hierbij een aparte behandeling, waarbij het verschil alles te maken heeft met de oriëntatie op de zon reductiefactor).
• De kleur zonwering (onderscheid in wit, zwart en overige kleuren).
• De combinatie van beide.

Waardering zonwering

Wanneer u veel te maken heeft gehad met de EPC norm dan weet u wellicht dat zonwering voorheen alleen in de zomer werd gewaardeerd binnen de norm. Met BENG en de bijbehorende rekenmethodiek wordt zonwering het hele jaar door gewaardeerd. 

Deze waardering telt voor buitenzonwering als:

• De zonwering gebouwgebonden is.
• Handmatig van binnenuit bedienbaar is, of als deze automatisch wordt aangestuurd.

Kom in contact met een zonwering-expert

Heeft u behoefte aan meer informatie over de overgang van EPC naar BENG en TOjuli? Meer weten over hoe zonwering kan bijdragen aan het behalen van de nieuwe, benodigde vereisten? Weten hoe u zonwering in kunt zetten bij nieuwbouw plannen? Wij helpen u graag aan de nodige informatie! Neem hiervoor contact met ons op.